Nużeniec ludzki – pasożyt odpowiedzialny za choroby włosów i skóry
Nużyca to przewlekła choroba wywoływana przez nużeńca – pasożyta należącego do roztoczy. Do zarażenia najczęściej dochodzi drogą kontaktową oraz za pośrednictwem kurzu, na którym mogą się znajdować jaja pasożyta. Nużeniec najliczniej umiejscawia się na twarzy człowieka, ale może pasożytować również na innych partiach ciała, wywołując przykre, uciążliwe dolegliwości oraz zwiększając ryzyko wystąpienia różnych chorób skóry i włosów.
Z tekstu dowiesz się:
- w jaki sposób można zarazić się nużeńcem,
- jak objawia się nużeniec,
- w jaki sposób diagnozuje się nużycę,
- jak się ją leczy.
Nużeniec to rodzaj roztoczy z rodziny nużeńcowatych. Wyróżnia się kilkanaście rodzajów nużeńców, z czego na człowieku bytują dwa: nużeniec ludzki oraz nużeniec krótki. Pasożyty te mają kształt cygara i osiągają wielkość od 0,15 do 0,3 mm – są więc niewidoczne gołym okiem i można je wykryć jedynie pod mikroskopem.
Nużeniec oka, nużeniec na twarzy, nużeniec skóry – jak można się nim zarazić?
Nużeniec ludzki i nużeniec krótki najliczniej bytują na twarzy człowieka – w okolicach nosa, dookoła oczu, na rzęsach, czole oraz brodzie. Tak naprawdę jednak pasożyt ten może się umiejscowić na każdej partii ciała, m.in. na narządach płciowych, sutkach, stopach oraz dłoniach.
Oba gatunki nużeńca przenoszą się przede wszystkim drogą kontaktową – przez dotyk osoby zakażonej. Prawdopodobnie zarazić można się również drogą wziewną – jaja pasożytów mogą się znajdować także w kurzu.
Nużeniec – objawy
Nużeniec oczu, skóry i rzęs może się objawiać w bardzo różny sposób. Do najczęściej występujących symptomów zalicza się:
- wysypkę i rumień skórny,
- wykwity ropne,
- uczucie swędzenia i pieczenia skóry,
- łzawienie i pieczenie oczu,
- przewlekłe uczucie obecności ciała obcego w oku,
- swędzenie oczu,
- zaczerwienienie oczu,
- widzenie „za mgłą”,
- nawracające jęczmienie i gradówki.
Nużeniec zwiększa ryzyko rozwoju infekcji bakteryjnych i wirusowych skóry, a także różnego rodzaju dermatoz, m.in. łojotokowego zapalenia skóry oraz trądziku różowatego.
Nużeniec – badanie laboratoryjne podstawą diagnostyki
Diagnostykę w kierunku nużeńca najczęściej zleca pacjentowi lekarz POZ, internista lub dermatolog. Obejmuje ona badania laboratoryjne zeskrobiny zmian skórnych (w przypadku nużeńca skóry) lub pobranych z obu oczu rzęs (gdy podejrzewany jest nużeniec oczu). Zeskrobinę skórną lub rzęsy zalewa się specjalnym płynem i ogląda pod mikroskopem w 20-krotnym powiększeniu.
Aby badanie było jak najbardziej miarodajne, na tydzień przed jego terminem należy zaprzestać stosowania leków miejscowych w postaci kremów czy maści. Kobiety powinny zgłosić się na badanie bez makijażu. Jeśli pacjent stosuje leki przeciw trądzikowi różowatemu – np. antybiotyki – badanie można wykonać po 14 dniach od ich odstawieniu.
Nużeniec – leczenie
Nużeniec na rzęsach i/lub skórze wymaga oczywiście specjalistycznego leczenia, choć trzeba mieć świadomość, że terapia może być długotrwała i dość uciążliwa. Nużeniec jest mało wrażliwy na działanie większości antybiotyków, sterydów, a także środków antyseptycznych – w leczeniu zastosowanie znajdują m.in. maści rtęciowa, siarkowa, metronidazolowa i erytromycynowa, olej kamforowy, azotan srebra i olejek herbaciany. Pacjentom zaleca się jednocześnie doustne przyjmowanie sitosteroli, propolisu oraz wyciągu z jeżówki – pobudzają one procesy regeneracji, mają działanie przeciwzapalne i hamują rozwój wykwitów skórnych. Pomocne mogą być bardzo ciepłe kąpiele oraz korzystanie z sauny (o ile nie ma ku temu przeciwwskazań zdrowotnych) – temperatura powyżej 54°C jest dla nużeńca zabójcza.
Bardzo ważna w leczeniu nużeńca jest rygorystyczna higiena osobista. Należy używać wyłącznie osobistych ręczników, grzebieni i szczotek do włosów, a także kosmetyków, takich jak kremy czy balsamy do ciała. Mieszkanie trzeba często wietrzyć i odkurzać, ważna jest regularna zmiana pościeli i pranie jej w temperaturze co najmniej 60°C.
Stosowanie odpowiednich leków w połączeniu z higieną osobistą pozwalają pozbyć się przykrych dolegliwości spowodowanych nużeńcem, choć trzeba pamiętać, że choroba ma tendencje do nawrotów.
Źródła:
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:f9VFDdN4TX0J:aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/12/ke2019.6-7.pdf+&cd=3&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:V_r6E7cwnhgJ:aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2015.4-1.pdf+&cd=2&hl=pl&ct=clnk&gl=pl&client=firefox-b-d
https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/lista/111906,nuzeniec-ludzki
https://pl.wikipedia.org/wiki/Nu%C5%BCeniec