Fotowoltaika we wspólnocie mieszkaniowej 2024. Sprawdź zasady
Korzystny wpływ fotowoltaiki na zmniejszenie kosztów energii elektrycznej dla gospodarstw domowych jest niekwestionowany. W przypadku domów jednorodzinnych inwestycja ta pozwala obniżyć rachunki za prąd nawet o 90% i zwraca się już w ciągu kilku lat. Z taniej energii ze słońca mogą korzystać również spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, dla których koszt instalacji w przeliczeniu na panel jest korzystniejszy, a czas zwrotu inwestycji – krótszy. Nie da się jednak ukryć, że w tym przypadku zasady dotyczące montażu i rozliczenia produkowanej energii są bardziej skomplikowane. Sprawdź, co trzeba o nich wiedzieć!
Zasady rozliczeń energii wyprodukowanej z fotowoltaiki dla wspólnot mieszkaniowych w 2024 roku
Zakres korzyści, jakie przynosi instalacja fotowoltaiczna dla wspólnot mieszkaniowych, różni się w zależności od sposobu rozliczenia wyprodukowanej energii oraz stopnia, w jakim jest wykorzystywana.
Po ostatniej nowelizacji Ustawy o odnawialnych źródłach energii z dnia 20 lutego 2015 r. możliwe są 3 sposoby wykorzystania fotowoltaiki przez wspólnoty.
Fotowoltaika dla części wspólnych
Do 2022 r. jedynym sposobem wykorzystania fotowoltaiki przez wspólnoty mieszkaniowe była realizacja wspólnych potrzeb mieszkańców. Oznacza to, że wyprodukowaną energię można było wykorzystać wyłącznie do:
- ogrzewania budynku;
- oświetlenia korytarzy, klatek schodowych i pomieszczeń przeznaczonych do wspólnego użytku (piwnic, pralni, wózkowni itp.);
- zasilania elektrycznych elementów budynku: bram, drzwi, wind, wentylacji oraz innych systemów.
Taki system rozliczeń wciąż funkcjonuje, a co więcej – jest bardzo chętnie wybierany. Choć mieszkańcy nie mogą korzystać z darmowej energii ze słońca bezpośrednio w swoich mieszkaniach, to montaż instalacji fotowoltaicznej do zasilania części wspólnych jest bardzo opłacalny. Przede wszystkim pozwala obniżyć koszty eksploatacji budynku, a przez to opłat czynszowych. Nie wymaga też dużej instalacji fotowoltaicznej, dzięki czemu łatwiej ją sfinansować i zaprojektować tak, aby zaspokajała najważniejsze potrzeby mieszkańców.
Prosument zbiorowy
Instytucja prosumenta zbiorowego ma pomóc lokatorom uzyskać większą niezależność energetyczną i obniżyć indywidualne rachunki za prąd. W tym sposobie rozliczenia każdy mieszkaniec budynku wspólnoty ma swoje udziały w mocy instalacji, odrębny licznik i samodzielnie rozlicza się ze sprzedawcą prądu. Ten w każdym okresie rozliczeniowym zmniejsza rachunki o wartość udziału, zgodnie ze standardowymi zasadami net-billingu (jeśli fotowoltaika została zainstalowana po 31 marca 2022 roku).
System ten zakłada również możliwość wykupienia udziałów w instalacji przez wspólnotę – tyle, ile wystarcza na zasilanie części wspólnej. Pozwala to obniżyć wydatki na energię w dwójnasób. Jako że instalacja dla prosumenta zbiorowego zwykle jest duża (maksymalnie 50 kWp), jest efektywniejsza i generuje większe zyski.
Nie jest to jednak rozwiązanie pozbawione wad. Jest to dość skomplikowane przedsięwzięcie, które wymaga dobrej organizacji działań i współpracy większości udziałowców.
Prosument lokatorski
To najnowsza, hybrydowa koncepcja rozliczenia, która weszła w życie pod koniec 2023 roku. Jest to niejako powrót do zasilania energią słoneczną części wspólnej budynku, bez możliwości wykupienia udziałów przez mieszkańców. W czym zatem odbiega od pierwotnej formy rozliczenia? Nowe zasady dają możliwości wypłaty 100% wartości zgromadzonych nadwyżek energii, czyli de facto pozwalają zarabiać na produkcji prądu.
Odebraną kwotę można przeznaczyć na dowolny cel, np. remont budynku. W takim przypadku opłaty administracyjne będą widocznie niższe, a przy tym wspólnota mieszkaniowa zyska większą płynność finansową i zyska możliwości inwestycyjne.
Taki tryb rozliczenia jest opłacalny jednak jedynie w przypadku dużych instalacji, nierzadko o mocy sięgającej ustawowego maksimum, co jest niestety dość kosztowne.
Dotacje na fotowoltaikę dla wspólnot mieszkaniowych 2024
W 2024 roku dla wspólnot mieszkaniowych przewidziano kilka programów pomocowych, które mogą obniżyć koszty inwestycji nawet o połowę. Warto jednak mieć na względzie, iż nie są to granty wypłacane z góry, a zwrot kosztów – instalację fotowoltaiczną należy najpierw sfinansować z własnych środków lub za pomocą kredytu.
W ramach dofinansowania fotowoltaiki dla wspólnot mieszkaniowych w 2024 roku można skorzystać z programów:
- Grant OZE – oferuje do 50% dopłaty do kosztów poniesionych na inwestycję: fotowoltaikę, pompy ciepła, magazyny energii. Program zakończy się 30.06.2026 roku – do tego czasu wnioski można składać w trybie ciągłym.
- Premia termomodernizacyjna – przewiduje pokrycie kosztów kredytu zaciągniętego na realizację inwestycji w wysokości do 41%. Ważne, aby kredytowania udzielił jeden ze współpracujących z Bankiem Gospodarstwa Krajowego podmiotów. Jeśli dopiero zastanawiasz się nad wykonaniem inwestycji i zależy Ci na otrzymaniu dotacji, sprawdź, czy wybrana przez Ciebie instytucja bierze udział w programie.
- Białe Certyfikaty – certyfikaty efektywności energetycznej mogą być przyznane również spółdzielniom i wspólnotom mieszkaniowym. Warunkiem ich otrzymania jest obniżenie poboru prądu z pierwotnej sieci o 11,63 MWh energii dzięki wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Podmioty, które otrzymają taki certyfikat, mogą liczyć na zwrot części poniesionych kosztów.
Warto również zwrócić uwagę na organizowane cyklicznie wsparcie finansowe dostępne na poziomie gmin lub województw. Większość z tych lokalnych programów finansowana jest ze źródeł ogólnopolskich – m.in. Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej czy Banku Gospodarstwa Krajowego. Możesz więc liczyć na atrakcyjną wysokość dotacji.
O czym trzeba pamiętać, decydując się na instalację fotowoltaiczną w 2024 roku?
Wspólnoty mieszkaniowe mają spore możliwości, jeśli chodzi o instalację fotowoltaiki i związane z nią korzyści finansowe. Jak w każdym przypadku jej rentowność zależy przede wszystkim od dopasowania jej do swoich potrzeb.
Z pewnością należy przemyśleć, jak wielkość instalacji będzie optymalna. To zależy m.in. od:
- powierzchni i architektury dachu – liczne kominy, nadbudówki lub spady mogą uniemożliwiać montaż fotowoltaiki o pożądanej mocy;
- liczby mieszkań należących do wspólnoty – im jest ich więcej, tym łatwiej sfinansować dużą instalację;
- możliwości otrzymania dofinansowania;
- jakości wykonania.
Szczególną uwagę należy zwrócić na jakość wykonania. Zwiększa ona efektywność instalacji i ogranicza spadki wydajnościowe z czasem, dzięki czemu nawet po kilkudziesięciu latach użytkowania korzyści finansowe wciąż będą odczuwalne. Warto powierzyć to zadanie doświadczonemu wykonawcy – takiemu jak E.ON Polska. W takiej sytuacji możesz liczyć również na szeroki zakres usług, w tym na szczegółową analizę opłacalności. Nie musisz inwestować w ciemno!