Jaki wybrać materac przeciwodleżynowy?

Leczenie odleżyn to proces żmudny i bolesny, dlatego należy zrobić wszystko, by nie dopuścić do ich powstania lub ułatwić gojenie zmian, które zdążyły się rozwinąć. W tym celu stosuje się specjalistyczne materace przeciwodleżynowe. Podpowiadamy, czym charakteryzują się dostępne rozwiązania i na co zwrócić uwagę przed dokonaniem zakupu. 

Materac przeciwodleżynowy – kiedy jest niezbędny?  

Materac przeciwodleżynowy jest zaopatrzeniem medycznym stosowanym w profilaktyce powstania zmian skórnych u pacjentów długotrwale leżących. Ciało osoby unieruchomionej podlega stałemu uciskowi, który w niektórych punktach jest szczególnie intensywny (np. w okolicach pięt, pośladków czy kości potylicznej). Powoduje on niedokrwienie oraz niedotlenienie tkanek, a w efekcie ich obumieranie. Widocznym tego objawem są głębokie, trudno gojące się rany, które określa się mianem odleżyn. 

Rolą materaca przeciwodleżynowego jest zniwelowanie problemu wspomnianego ucisku. Materac pozwala zmieniać punkty podporu ciała w kontakcie z podłożem, co zapewnia prawidłowe ukrwienie oraz stymulację tkanek. Poniekąd przejmuje zatem rolę opiekuna osoby niepełnosprawnej, która, zgodnie z zaleceniami, powinna pomagać podopiecznemu zmieniać pozycję co najmniej raz na 4 godziny, co w praktyce bywa problematyczne. 

Materac przeciwodleżynowy – jaki wybrać? 

Do dyspozycji mamy dwa podstawowe rodzaje materaców przeciwodleżynowych: piankowe i pneumatyczne. Różni je nie tylko sposób wykonania i mechanizm działania, ale także przeznaczenie. Warto przyjrzeć się bliżej każdemu z nich. 

Materac przeciwodleżynowy piankowy 

To model statyczny wykonany zazwyczaj z pianki poliuretanowej o zwiększonej wytrzymałości. Poza materiałem wykonania dostosowującym się do anatomicznych kształtów ciała, właściwości przeciwodleżynowe warunkuje specjalna struktura powierzchni – gofrowa lub jeżowa. Wcięcia w postaci wypustek delikatnie redukują ucisk w miejscach wyniosłości kostnych i masują skórę. 

Materac piankowy najlepiej sprawdza się w celach profilaktycznych, kiedy na skórze pacjenta nie występują jeszcze żadne zmiany. Ze względu na ograniczone działanie przeciwodleżynowe, jest zalecany przede wszystkim osobom, które część czasu spędzają poza łóżkiem. 

Materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy 

To zdecydowanie bardziej zaawansowany typ materaca medycznego, który budują specjalne komory naprzemiennie napełniające się powietrzem. Ważnym elementem jest zatem pompa do materaca przeciwodleżynowego, odpowiadająca za regularną zmianę ciśnienia panującego w poszczególnych komorach. Dzięki temu żadna część ciała nie styka się z podłożem dłużej niż przez kilka minut. 

W tej grupie produktów dostępne są: 

• materac przeciwodleżynowy bąbelkowy – komory mają kształt przypominający pęcherze; cieszy się popularnością ze względu na stosunkowo niską cenę i łatwość w utrzymaniu czystości, jednak należy pamiętać, że można z niego korzystać wyłącznie zapobiegawczo lub w przypadku wystąpienia odleżyn I stopnia, czyli o najmniejszym poziomie zaawansowania;   
• materac przeciwodleżynowy rurowy – składa się z komór w kształcę podłużnych walców; jego zaletą jest możliwość odpięcia poszczególnych komór w miejscu, w którym rozwinęła się odleżyna, co przyspiesza proces gojenia; wadą natomiast dość głośna praca pompy; jest zalecany pacjentom, u których powstały odleżyny I i II stopnia. 

Decyzję o doborze typu materaca warto skonsultować z lekarzem lub wykwalifikowanym sprzedawcą sklepu medycznego. Ten ostatni doradzi dodatkowo, co położyć pod materac przeciwodleżynowy (zwykle będzie to specjalistyczny podkład piankowy) oraz jakie prześcieradło sprawdzi się najlepiej. 

Materac przeciwodleżynowy – cena i refundacja 

Koszt zakupu materaca na odleżyny różni się zależnie od jego typu. Za najprostsze modele piankowe zapłacimy około 300-400 złotych, materace zmiennociśnieniowe to wydatek rzędu od około 1000 zł wzwyż. 

Warto jednak pamiętać, że istnieje możliwość uzyskania dofinansowania ze środków NFZ. Obejmuje ono materace rurowe i bąbelkowe (nie przysługuje w przypadku chęci zakupu materaca piankowego). Aby otrzymać dodatkowe środki, należy dysponować stosownym zleceniem wystawionym przez lekarza i potwierdzonym w NFZ.