Strzelające kolano – czy warto udać się do lekarza?
Strzelanie i przeskakiwanie w kolanie to dość nietypowe objawy, które wielu osobom mogą wydać się niepokojące. Zwykle pojawiają się bez konkretnego powodu, po dłuższym bezruchu, podczas wykonywania ruchu w stawie kolanowym. Uspokajamy jednak, że przyczyną chrupania w kolanie wcale nie musi być choroba, szczególnie jeśli nie występują żadne inne objawy. Co zatem może oznaczać strzelanie i trzeszczenie w kolanie? Kiedy zgłosić się do lekarza? Odpowiadamy!
Strzykanie, chrupanie i strzelanie w kolanach – jakie objawy powinny zaniepokoić?
Strzelające kolano można uznać za sygnał ostrzegawczy, ale nie ma jeszcze powodu, by zbytnio się zamartwiać. Problem pojawia się bowiem dopiero wtedy, gdy strzelaniu w kolanie towarzyszy ból. Samo przeskakiwanie w kolanie przy zginaniu czy prostosowaniu ze słyszalnym charakterystycznym trzaskiem, ale bez objawów dodatkowych, jest dość powszechnym objawem i zwykle ma zupełnie inne podłoże niż chorobowe, o czym więcej powiemy sobie w dalszej części artykułu.
Strzelanie i strzykanie w stawie kolanowym powinno skłonić do wizyty u lekarza specjalisty, jeśli towarzyszą mu inne objawy, zwłaszcza [1,2]:
- silne dolegliwości bólowe,
- opuchlizna i obrzęk kolana,
- nadmierne napięcie mięśni,
- niestabilność w kolanie,
- nasilanie dolegliwości w trakcie ruchu (np. przy chodzeniu, zginaniu kolana),
- ograniczenie zakresu ruchomości,
- osłabienie siły mięśniowej.
Niezwłocznie udać się na wizytę do ortopedy powinny osoby, u których objawy pojawiły się nagle, np. w wyniku doznanego urazu.
Możliwe przyczyny strzelających kolan
Niektóre osoby, gdy wstają z krzesła i prostują nogi, kucają czy schodzą po schodach, czują przeskok w kolanie lub kolanach, czemu towarzyszy charakterystyczny trzask. U dzieci najczęstszą przyczyną takich objawów jest nadmierna relaksacja więzadłowa i jest to związane ze zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie w okresie wzrostu. Jeśli nie pojawiły się żadne inne objawy stawowe, to dziecko nie wymaga leczenia, a jedynie obserwacji [3]. Przyczyną trzasków ze strony stawu rzepkowo-udowego może być też nadmierna ruchomość stawów, co dotyczy zwłaszcza nastolatków [4].
Strzelanie w kolanie – przyczyny to [5,6]:
- chondromalacja – rozmiękczenie chrząstki stawowej,
- kawitacja – wyciąganie się torebki stawowej podczas przemieszczania się względem siebie powierzchni stawowych,
- niedobór witamin z grupy B, białka, wapnia, kwasów tłuszczowych omega-3, kolagenu,
- zbyt mała podaż wody na co dzień.
Choroby, przeciążenia i urazy – na jakie dolegliwości są narażone stawy kolanowe?
Stawy kolanowe są największymi i najbardziej złożonymi pod względem budowy stawami w ciele człowieka. Każdego dnia podlegają znacznym obciążeniem, często przekraczamy ich naturalne możliwości. Przez to stale się zużywają, a ich stan dodatkowo pogarszają procesy starzenia.
Niepożądane dolegliwości ze strony stawów kolanowych mogą być wynikiem [7]:
- przeciążenia stawu,
- uszkodzeń takich jak naderwanie więzadeł lub zwichnięcie rzepki,
- zmian zwyrodnieniowych stawu,
- zespołu bólowego rzepkowo-udowego,
- zmian w obrębie łąkotek, ścięgien i więzadeł.
Podejrzenie wymienionych przypadłości powinno skłonić nas do tego, aby udać się do ortopedy, skonsultować swój problem i wykonać badania. Choroby i urazy kolan wymagają leczenia, a ich zlekceważenie może prowadzić do pogłębienia dolegliwości i nasilenia objawów.
Co robić, gdy kolana strzelają? Jak dbać o stawy na co dzień?
Chcąc zachować zdrowie każdego stawu, nie tylko stawów kolanowych, warto zadbać o swoją dietę i ograniczyć tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, a zwiększyć tłuszcze rybne bogate w kwasy tłuszczowe omega-3. Zalecana jest też kontrola wagi – nadwaga i otyłość mogą nasilać problemy ze stawami6. W przypadku niedoborów wskazane jest przyjmowanie suplementów diety, np. z kolagenem, jak 4Flex Silver [8], co dotyczy szczególnie osób starszych, ponieważ ilość kolagenu w organizmie wraz z wiekiem spada [9].
Dodatkowo powinno się być aktywnym fizycznie, ponieważ ruch dobrze wpływa na stawy. Pacjentom ze zwyrodnieniami stawów często zaleca się wizytę u fizjoterapeuty, który dobiera odpowiednie wzmacniające ćwiczenia na stawy kolanowe, co pozwala zahamować pogłębianie się zmian i zmniejszyć bóle stawowe [2].
Podstawą walki z problemami ze strony stawów kolanowych jest jednak konsultacja ze specjalistą, który doradzi, jak dbać o stawy każdego dnia, by jak najdłużej cieszyć się ich zdrowiem.
Na zlecenie marki 4Flex
Bibliografia:
- Guła Z., Korkosz M., Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS): przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/63732,reumatoidalne-zapalenie-stawow (dostęp: 2022.12.20.)).
- Guła Z., Korkosz M., Choroba zwyrodnieniowa stawów, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/65000,choroba-zwyrodnieniowa-stawow (dostęp: 20212.20.)).
- Bilski P., Co może być przyczyną „strzelania” w stawach u 9-letniego dziecka? Jakie jest postępowanie?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2014 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.17.1.26 (dostęp: 2022.12.20.)).
- Zimmermann-Górska I., Nadmierna ruchomość stawów u nastolatka, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2012 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/69670,nadmierna-ruchomosc-stawow-u-nastolatka (dostęp: 2022.12.20.)).
- Stępień K., Chondromalacja w stawie rzepkowo-udowym, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/262066,chondromalacja-w-stawie-rzepkowo-udowym (dostęp: 2022.12.20.)).
- Wolnicka K., Jak się odżywiać, by mieć zdrowe stawy?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2015 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/101458,jak-sie-odzywiac-by-miec-zdrowe-stawy (dostęp: 2022.12.20.)).
- Jones B., Covey C., Sineath M., Postępowanie zachowawcze u dorosłych pacjentów z bólem kolana, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/147694,postepowanie-zachowawcze-u-doroslych-pacjentow-z-bolem-kolana (dostęp: 2022.12.20.)).
- Witryna internetowa: https://4flex.pl/produkty-4flex/4flex-silver/ (dostęp: 2022.12.20.).
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru. W: Leki w Polsce. Farmakoterapia, Medyk Sp. z o.o.12.