Wymiar czasu pracy – jakie są zasady obliczania?
Ustalanie oraz rozliczanie wymiaru pracy jest niezwykle istotną kwestią dla każdego pracownika, ponieważ ma wpływ na sposób wykonywania pracy, a także obliczanie wynagrodzenia. Warto dowiedzieć się na ten temat nieco więcej, a także zapoznać się z najważniejszymi zasadami obliczania wymiaru czasu pracy.
Normy i wymiar czasu pracy
Normy czasu pracy, które są określone w Kodeksie pracy, w średnio pięciodniowym tygodniu pracy wynoszą osiem godzin na dobę, co jest normą dobową, i czterdzieści godzin na tydzień, co jest normą tygodniową. Normy czasu pracy przyjęte są na dany okres rozliczeniowy, który jest ustalany przez pracodawcę. Może to być zarówno okres 1-miesięczny, jak i 3-miesięczny. Na podstawie norm ustalany jest konkretny wymiar czasu pracy danego pracownika. Obliczany jest on poprzez pomnożenie czterdziestu godzin przez liczbę tygodni w danym okresie rozliczeniowym, a następnie dodanie iloczynu ośmiu godzin i liczby dni, które pozostały do końca danego okresu. Wszystkie dni wolne od pracy skutkują obniżeniem wymiaru czasu pracy o osiem godzin. W przypadku pracowników pracujących w niepełnym wymiarze czasu pracy stosuje się takie same zasady obliczania wymiaru czasu pracy, a następnie zmniejsza go proporcjonalnie. Więcej informacji znajdziesz na https://atlaswork.pl/blog/pe%C5%82ny-etat-ile-to-godzin
Odpoczynek i przerwy w pracy
Każdy zatrudniony pracownik ma prawo do odpoczynku dobowego oraz tygodniowego, a także do przerw w trakcie wykonywania pracy. Dobowy odpoczynek pracownika powinien wynosić co najmniej jedenaście godzin w każdej dobie pracy. W niektórych sytuacjach odpoczynek dobowy może zostać skrócony przez pracodawcę. Dotyczy to osób zarządzających zakładem pracy, głównych księgowych, a także pracowników realizujących akcje ratownicze. Zatrudnionym osobom przysługuje również odpoczynek tygodniowy, który wynosi co najmniej trzydzieści pięć godzin w każdym tygodniu pracy. Odpoczynek tygodniowy zazwyczaj powinien przypadać w niedzielę, chyba że niedziela została ustalona przez pracodawcę jako dzień pracujący. W tym przypadku wybierany jest inny dzień. Pracownik podczas pracy ma również prawo do przerw. Jeśli czas pracy w ciągu doby wynosi co najmniej sześć godzin to pracownikowi przysługuje przerwa o długości co najmniej piętnastu minut.
System czasu pracy
Pracodawca w przedsiębiorstwie ma możliwość stosowania różnych systemów czasu pracy. Najczęściej wybierany jest podstawowy system czasu pracy, który wynosi przeciętnie osiem godzin dziennie i średnio czterdzieści godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Możliwe jest również stosowanie równoważnego systemu czasu pracy, który pozwala na wydłużenie dobowego wymiaru pracy. Dobowy wymiar pracy może być przedłużony do dwunastu godzin, a w szczególnych przypadkach do szesnastu, a nawet dwudziestu czterech godzin. Podczas zatrudniania pracowników pracodawca może również wybrać system pracy w ruchu ciągłym oraz system przerywanego czasu pracy, jeśli jest to uzasadnione specyfiką wykonywanych obowiązków zawodowych. Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może stosować system skróconego tygodnia pracy, a także system pracy weekendowej.