Kiedy używać odżywki proteinowej? Czy bez suplementu proteinowego też można ćwiczyć?

Odżywki i suplementy diety często są wręcz gloryfikowane w środowisku sportów siłowych. Czy dieta dla sportowców może być skomponowana bez odżywki białkowej?
Czym są suplementy?
W skrócie – suplementy to żywność, środki spożywcze. Są środkami, których zadaniem jest dostarczenie organizmowi rozmaitych substancji odżywczych i/lub bądź regulacyjnych/ergogenicznych/wspierających funkcje organizmu – mogą to być witaminy, składniki mineralne, substancje wspierające rozwój masy mięśniowej, makroskładniki, a także inne substancje które charakteryzować się będą wykazywaniem wpływu fizjologicznego na nasz organizm. Warunkiem koniecznym jest by suplementy nie zaburzały naturalnych funkcji organizmu (a więc nie szkodziły), a także by nie charakteryzował ich wpływ leczniczy (nie można im także takowego wpływu przypisywać – suplementy diety nie są lekami).
Czym są odżywki białkowe?
Chciało by się powiedzieć, że to „białko w proszku” i wiele by się człowiek z prawdą nie minął. To jednak niezmiernie duże uproszczenie. Odżywka białkowa jest skoncentrowanym źródłem jednego z najistotniejszych makroskładników – białka, stanowiącego źródło aminokwasów.
W zależności od rodzaju odżywki (o czym niżej) – skład aminokwasowy, zawartość białka (a także tłuszczu i węglowodanów) oraz kinetyka trawienia (a więc tempo i „rozłożenie w czasie” dostępności aminokwasów). A skoro o rodzajach mowa…
Rodzaje odżywek białkowych
Na rynku uświadczymy szerokiego wyboru protein opartych o białka mleka, a mianowicie – serwatkowe oraz kazeinowe.
Wybierać możemy spośród 3 rodzajów białek serwatkowych
- izolatu – WPI – najbardziej oczyszczonego, o najwyższej zawartości białka, ale jednocześnie dosyć drogiego. Co ważne – w izolacie nie powinniście znaleźć laktozy (informacja gł. dla osób nie tolerujących cukru mlecznego)
- koncentratu – WPC – najpowszechniejszego, wcale nie gorszego rodzaju aniżeli WPI, o nieco mniejszej zawartości białka, ale i przystępniejszej cenie. Tu laktoza pojawić się może, choć zazwyczaj w niewielkich ilościach. Jeśli jej nie tolerujesz – ostrożnie
- hydrolizatu – WPH – środkowi poddanemu wstępnemu trawieniu enzymatycznemu, dzięki czego jego trawienie i wchłanianie w organizmie zachodzi błyskawicznie
Białka serwatkowe charakteryzuje szybka kinetyka trawienia, dobra strawność i wysoka przyswajalność. Często określane są jako „najlepsze białko”, jednak w niektórych przypadkach warto sięgać po alternatywne rozwiązania, jak np, białka kazeinowe – trawione znacznie dłużej, a jednocześnie pozwalające uzyskać gęstą konsystencję „napoju” i komponowanie wysokobiałkowych deserów.
To oczywiście nie jedyne białka w proszku dostępne na rynku. W sklepach z odżywkami i suplementami diety (nawet w sklepach internetowych) znajdziemy także proteiny wołowe, drobiowe, pochodzące z jaj, a także roślinne alternatywy – chociażby z soi, grochu, konopi czy ryżu. Każda z tych odżywek stosowana może być przez kobiety i mężczyzn.
Po co stosuje się „białko”?
Oczywiście w celu uzupełnienia diety! Stosowanie suplementów proteinowych pozwala zwiększyć spożycie białka wraz z dietą. Jednocześnie w niektórych sytuacjach stanowi bardzo wygodną, smaczną i szybką alternatywę dostarczenia organizmowi budulca pod postacią aminokwasów. Ta forma pozwala także na „podbicie wartości” odżywczej ulubionych domowych ciast i deserów w stronę „zdrowej żywności”.
Czy da się bez protein w proszku?
Zazwyczaj tak! Często jednak kwestia wygody jest elementem, który popycha nas ku decyzji by sięgnąć po odżywkę. Nic w tym złego – pamiętaj jedynie by bazować głównie na żywności konwencjonalnej!
Zastanawiasz się jak sprawdzić czy potrzebuję odżywki? Przeanalizuj swój jadłospis. Jeśli widzisz, że przydałoby się w niej więcej protein, a niespecjalnie widzisz dla nich miejsce w dotychczasowym jadłospisie – koktajl białkowy może być pewnym rozwiązaniem.
materiał partnera