Kto jest narażony na chorobę zwyrodnieniową stawów?

Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstsza przyczyna dolegliwości ze strony układu ruchu. Jest ona wynikiem braku równowagi między degradacją a procesami odbudowującymi chrząstkę stawową, które wraz z wiekiem, a także na skutek uszkodzeń stawów ulegają spowolnieniu. Choroba występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, a jej nasilenie odnotowuje się po ukończeniu 50 lat. Sprawdź, kto znajduje się w grupie ryzyka i jak ważna jest profilaktyka?

Mechanizm choroby zwyrodnieniowej stawów?

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest schorzeniem spowodowanym uszkodzeniem chrząstki stawowej (oraz innych struktur stawu) przez czynniki biologiczne lub mechaniczne. Na skutek włóknienia chrząstki i jej ubytków dochodzi do długotrwałego stanu zapalnego, który nie tylko powoduje ból, ale utrudnia też poruszanie się. Choroba zwyrodnieniowa stawów najczęściej ma charakter pierwotny i wówczas przyczyny schorzenia są niekiedy ciężkie do zidentyfikowania. Natomiast zwyrodnienia o charakterze wtórnym spowodowaną są np. urazem, chorobami stawów lub innymi schorzeniami przewlekłymi.

Szczególnie narażone na wystąpienie zwyrodnienia stawów są osoby otyłe, które dodatkowo prowadzą siedzący tryb życia. Niestety schorzenie pojawia się także jako skutek przeciążenia stawów podczas uprawiania niektórych sportów (np. podnoszenia ciężarów). Zwyrodnienie można też traktować jako chorobę zawodową, która pojawia się w wyniku długotrwałych przeciążeń lub wykonywania tych samych, nienaturalnych ruchów. U wielu osób decydują też czynniki genetyczne i wrodzone zaburzenia budowy stawów.

Objawy zwyrodnienia stawów

Charakterystyczne objawy zwyrodnienia stawów to przede wszystkim dolegliwości bólowe podczas poruszania się, zwłaszcza po nocnym odpoczynku lub przy zmianie pozycji. W miarę rozwoju choroby dyskomfort zaczyna być odczuwany również w spoczynku. Ból obejmuje pojedynczy staw lub kilka stawów jednocześnie. Nasilenie objawów może być związane ze zmianami pogody. Na ból w stawach skarżymy się zwłaszcza jesienią i zimą, kiedy jest większa wilgotność i temperatura spada. W zaawansowanych postaciach choroby dolegliwości bólowe utrzymują się przez cały czas.

Wielu pacjentów skarży się również na sztywność stawów, która przeszkadza zwłaszcza rano, po przebudzeniu. Chorzy mają wówczas problem z poruszaniem się. Może dojść także do ograniczenia ruchomości stawu, którego zakres ruchu staje się coraz mniejszy. W zaawansowanych stanach mogą pojawić się zaniki mięśniowe i zniekształcenie stawów.

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów ma na celu złagodzenie objawów, ale też umożliwienie aktywności ruchowej. Nieleczona choroba zwyrodnieniowa może prowadzić do niepełnosprawności. Dlatego też łączy się farmakoterapię z metodami niefarmakologicznymi. W zaawansowanych stanach konieczna może być interwencja chirurgiczna. Warto pamiętać, że choroba rozwija się powoli, dlatego nie należy lekceważyć już pierwszych jej objawów. Podstawą profilaktyki są silne mięśnie i prawidłowa masa ciała, dzięki czemu stawy nie są nadmiernie obciążone.