Szerokie spojrzenie na wczesny wszechświat
Nowe zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba NASA pokazują, co może być jedną z najwcześniejszych galaktyk, jakie kiedykolwiek zaobserwowano. Obrazy obejmują obiekty sprzed ponad 13 miliardów lat, a jeden z nich oferuje znacznie szersze pole widzenia niż pierwszy obraz Webb’s First Deep Field, który został opublikowany 12 lipca. Zdjęcia te są jednymi z pierwszych rezultatów współpracy astronomów i innych badaczy akademickich z NASA i globalnymi partnerami w celu odkrycia nowych informacji o wszechświecie.
Zdjęcia pochodzą z programu Cosmic Evolution Early Release Science Survey (CEERS), prowadzonego przez naukowca z University of Texas at Austin. Jeyhan Kartaltepe, profesor nadzwyczajny z Rochester Institute of Technology’s School of Physics and Astronomy, jest jednym z 18 współbadaczy z 12 instytucji wraz z ponad 100 współpracownikami z USA i dziewięciu innych krajów. Naukowcy z CEERS badają, w jaki sposób niektóre z najwcześniejszych galaktyk uformowały się, gdy Wszechświat miał mniej niż 5 procent swojego obecnego wieku, w okresie znanym jako reionizacja, oraz jak galaktyki ewoluowały od tamtego czasu do dziś.
Zespół naukowców zidentyfikował jeden szczególnie interesujący obiekt, który według ich szacunków jest obserwowany w czasie, gdy był zaledwie 290 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Astronomowie określają to jako redshift z~14.
Odkrycie zostało opublikowane na serwerze preprintów arXiv i czeka na publikację w recenzowanym czasopiśmie. Jeśli znalezisko zostanie potwierdzone, byłaby to jedna z najwcześniejszych galaktyk, jakie kiedykolwiek zaobserwowano, a jej obecność wskazywałaby, że galaktyki zaczęły się formować znacznie wcześniej niż wielu astronomów wcześniej sądziło.
Bezprecedensowo ostre obrazy ukazują szereg złożonych galaktyk, które ewoluowały w czasie – niektóre elegancko dojrzałe wiatraczki, inne kluchowate maluchy, a jeszcze inne mgliste wiry do-si-do-sąsiadów. Zdjęcia, których zebranie zajęło około 24 godzin, pochodzą z fragmentu nieba w pobliżu uchwytu Wielkiego Chrapacza, gwiazdozbioru formalnie nazywanego Ursa Major. Ten sam obszar nieba był obserwowany wcześniej przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a, co widać na Rozszerzonym Pasku Grotha.
„Te obrazy są ekscytujące, ponieważ sama liczba tych naprawdę wysoko redshiftowych kandydatów na galaktyki jest większa niż się spodziewaliśmy” – powiedział Kartaltepe. „Wiedzieliśmy, że znajdziemy jakieś, ale chyba nikt nie sądził, że znajdziemy ich aż tyle, ile mamy. To albo oznacza, że wszechświat działa trochę inaczej niż myśleliśmy, albo jest wiele innych źródeł zanieczyszczeń i ci kandydaci okażą się czymś innym. Rzeczywistość to prawdopodobnie mieszanka obu tych czynników”.
Kartaltepe pełni wiele wiodących ról w przeglądzie, skupiając się na morfologii — mierząc kształty i rozmiary galaktyk oraz badając jak ich struktury ewoluowały — oraz ustawiając i analizując obserwacje spektroskopowe odległych galaktyk przy użyciu instrumentu NIRSpec. Trzy doktorantki z dziedziny nauk astrofizycznych i technologii – Isabella Cox, Caitlin Rose i Brittany Vanderhoof – były zaangażowane w badania i pracę z danymi.
Cały program CEERS będzie wymagał ponad 60 godzin pracy teleskopu. Znacznie więcej danych obrazowych zostanie zebranych w grudniu, wraz z pomiarami spektroskopowymi setek odległych galaktyk.
Kartaltepe jest również głównym badaczem COSMOS-Web, największego programu General Observer wybranego na pierwszy rok pracy JWST. W ciągu 218 godzin obserwacji COSMOS-Web przeprowadzi ambitny przegląd pół miliona galaktyk za pomocą wielozakresowego, wysokorozdzielczego obrazowania w bliskiej podczerwieni oraz bezprecedensowej liczby 32 tysięcy galaktyk w średniej podczerwieni. JWST ma rozpocząć zbieranie pierwszych danych dla COSMOS-Web w grudniu.
Źródło: Rochester Institute of Technology. Luke Auburn