Pokarmy ultraprzetworzone: rak jelita grubego u mężczyzn

Dla wielu Amerykanów, wygoda gotowanych i natychmiastowych posiłków może sprawić, że łatwo przeoczyć mniej niż idealne informacje o wartościach odżywczych, ale zespół prowadzony przez naukowców z Tufts University i Harvard University ma nadzieję, że zmieni się po niedawnym odkryciu związku między wysokim spożyciem ultraprzetworzonej żywności i zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego.

W badaniu opublikowanym 31 sierpnia w The BMJ, naukowcy stwierdzili, że mężczyźni, którzy spożywali duże ilości ultraprzetworzonej żywności byli na 29% wyższym ryzyku rozwoju raka jelita grubego — trzeciego najczęściej diagnozowanego raka w Stanach Zjednoczonych — niż mężczyźni, którzy spożywali znacznie mniejsze ilości. Nie stwierdzili takiego samego związku u kobiet.

„Zaczęliśmy myśleć, że rak jelita grubego może być nowotworem, na który dieta ma największy wpływ w porównaniu z innymi rodzajami raka”, powiedział Lu Wang, główny autor badania i stypendysta podoktorski w Friedman School of Nutrition Science and Policy w Tufts. „Przetworzone mięsa, z których większość należy do kategorii ultraprzetworzonej żywności, są silnym czynnikiem ryzyka raka jelita grubego. Ultraprzetworzona żywność ma również wysoką zawartość dodanych cukrów i niską zawartość błonnika, co przyczynia się do przyrostu masy ciała i otyłości, a otyłość jest ustalonym czynnikiem ryzyka raka jelita grubego.”

W badaniu przeanalizowano odpowiedzi od ponad 200 000 uczestników — 159 907 kobiet i 46 341 mężczyzn — w ramach trzech dużych badań prospektywnych, które oceniały spożycie żywności i były prowadzone przez ponad 25 lat. Każdy uczestnik otrzymywał kwestionariusz częstotliwości jedzenia co cztery lata i był pytany o częstotliwość spożycia około 130 pokarmów.

W przypadku badania w BMJ, spożycie ultraprzetworzonej żywności przez uczestników zostało podzielone na kwintyle, których wartość wahała się od najniższego spożycia do najwyższego. Osoby z najwyższego kwintyla zostały zidentyfikowane jako najbardziej zagrożone rozwojem raka jelita grubego. Chociaż stwierdzono wyraźny związek w przypadku mężczyzn, zwłaszcza w przypadku raka jelita grubego w dystalnej części okrężnicy, badanie nie wykazało ogólnego zwiększonego ryzyka dla kobiet, które spożywały większe ilości ultraprzetworzonej żywności.

Wpływ ultraprzetworzonej żywności

Analizy wykazały różnice w sposobie spożywania ultraprzetworzonej żywności przez kobiety i mężczyzn oraz związane z tym ryzyko zachorowania na raka. Spośród 206 000 uczestników, których obserwowano przez ponad 25 lat, zespół badawczy udokumentował 1 294 przypadki raka jelita grubego wśród mężczyzn i 1 922 przypadki wśród kobiet.

Zespół stwierdził, że najsilniejszy związek między rakiem jelita grubego a ultraprzetworzoną żywnością wśród mężczyzn pochodzi z produktów gotowych do spożycia na bazie mięsa, drobiu lub ryb. „Produkty te obejmują niektóre przetworzone mięsa, takie jak kiełbasy, bekon, szynka i ciastka rybne. Jest to zgodne z naszą hipotezą” – powiedział Wang.

Zespół stwierdził również, że wyższe spożycie napojów słodzonych cukrem, takich jak soda, napoje na bazie owoców i słodkie napoje na bazie mleka, jest związane ze zwiększonym ryzykiem raka jelita grubego u mężczyzn.

Jednak nie wszystkie ultra przetworzone pokarmy są równie szkodliwe, jeśli chodzi o ryzyko raka jelita grubego. „Znaleźliśmy odwrotny związek między ultraprzetworzoną żywnością mleczną, taką jak jogurt, a ryzykiem raka jelita grubego wśród kobiet” – powiedział współscenarzysta Fang Fang Zhang, epidemiolog raka i tymczasowy przewodniczący Division of Nutrition Epidemiology and Data Science w Friedman School.

Ogólnie rzecz biorąc, nie było związku między spożyciem ultra przetworzonej żywności a ryzykiem raka jelita grubego wśród kobiet. Możliwe, że skład ultraprzetworzonej żywności spożywanej przez kobiety może być inny niż u mężczyzn.

„Żywność taka jak jogurt może potencjalnie przeciwdziałać szkodliwemu wpływowi innych rodzajów ultraprzetworzonej żywności u kobiet” – powiedział Zhang.

Mingyang Song, współsenior autor w badaniu i asystent profesora epidemiologii klinicznej i żywienia w Harvard T.H. Chan School of Public Health, dodał, że, „Dalsze badania będą musiały określić, czy istnieje prawdziwa różnica płci w stowarzyszeniach, lub czy zerowe wyniki u kobiet w tym badaniu były jedynie spowodowane przypadkiem lub jakimiś innymi niekontrolowanymi czynnikami konfundującymi u kobiet, które złagodziły stowarzyszenie.”

Chociaż ultraprzetworzona żywność jest często związana ze złą jakością diety, mogą istnieć czynniki poza złą jakością diety ultraprzetworzonej, które wpływają na ryzyko rozwoju raka jelita grubego.

Potencjalna rola dodatków do żywności w zmianie mikrobioty jelitowej, promowaniu stanu zapalnego, a także zanieczyszczenia powstałe podczas przetwarzania żywności lub migrujące z opakowań żywności mogą sprzyjać rozwojowi raka, zauważył Zhang.

Analiza danych

Przy ponad 90% wskaźniku kontynuacji z każdego z trzech badań, zespół badawczy miał wiele danych do przetworzenia i przeanalizowania.

„Rak rozwija się latami, a nawet dekadami, a z naszych badań epidemiologicznych wynika, że istnieje potencjalny efekt latencji – potrzeba lat, aby zaobserwować wpływ określonego narażenia na ryzyko raka” – powiedział Song. „Ze względu na ten długi proces, ważne jest, aby mieć długoterminowe narażenie na dane, aby lepiej ocenić ryzyko raka”.

Badania obejmowały:

• The Nurses’ Health Study (1986-2014): 121 700 zarejestrowanych pielęgniarek w wieku od 30 do 55 lat
• The Nurses’ Health Study II (1991-2015): 116 429 kobiet pielęgniarek w wieku od 25 do 42 lat
• The Health Professional Follow-up Study (1986-2014): 51 529 mężczyzn pracowników służby zdrowia w wieku od 40 do 75 lat.
• Po procesie wykluczenia za przeszłe diagnozy lub niekompletne ankiety, naukowcy zostali z prospektywnymi danymi od 159 907 kobiet z obu badań NHS i 46 341 mężczyzn.

Zespół skorygował potencjalne czynniki zakłócające, takie jak rasa, historia raka w rodzinie, historia endoskopii, godziny aktywności fizycznej w tygodniu, status palenia, całkowite spożycie alkoholu i całkowite spożycie kalorii, regularne stosowanie aspiryny i status menopauzalny.

Zhang zdaje sobie sprawę, że ponieważ wszyscy uczestnicy tych badań pracowali w służbie zdrowia, wyniki dla tej populacji mogą nie być takie same jak dla ogółu społeczeństwa, ponieważ uczestnicy mogą być bardziej skłonni do zdrowszego odżywiania się i odchodzenia od ultra przetworzonej żywności. Dane mogą być również przekrzywione, ponieważ przetwarzanie zmieniło się w ciągu ostatnich dwóch dekad.

„Ale porównujemy w ramach tej populacji tych, którzy spożywają wyższe ilości w porównaniu z niższymi ilościami” – zapewnił Zhang. „Więc te porównania są ważne”.

Zmieniające się wzorce dietetyczne

Wang i Zhang wcześniej opublikowali badanie, które zidentyfikowało trend zwiększonego spożycia ultraprzetworzonej żywności u amerykańskich dzieci i młodzieży. Oba badania podkreślają ideę, że wiele różnych grup ludzi może być uzależnionych od ultraprzetworzonej żywności w ich codziennej diecie.

„Wiele z zależności od tych pokarmów może sprowadzać się do takich czynników jak dostęp do żywności i wygoda” – powiedział Zhang, który jest również członkiem Tufts Institute for Global Obesity Research. „Chemiczne przetwarzanie żywności może pomóc w przedłużeniu okresu trwałości, ale wiele przetworzonych pokarmów jest mniej zdrowych niż nieprzetworzone alternatywy. Musimy uświadomić konsumentom ryzyko związane ze spożywaniem niezdrowej żywności w ilości i sprawić, że zdrowsze opcje będą łatwiejsze do wyboru zamiast niej.”

Wang wie, że zmiana nie nastąpi z dnia na dzień i ma nadzieję, że to badanie, między innymi, przyczyni się do zmian w przepisach i zaleceniach dietetycznych.

„Długoterminowe zmiany będą wymagały wieloetapowego podejścia” – dodał Wang. „Naukowcy nadal badają, w jaki sposób polityka związana z żywieniem, zalecenia dietetyczne oraz zmiany przepisów i receptur, w połączeniu z innymi zdrowymi nawykami stylu życia, mogą poprawić ogólny stan zdrowia i zmniejszyć obciążenie rakiem. Ważne będzie dla nas kontynuowanie badań nad związkiem między rakiem a dietą, jak również nad potencjalnymi interwencjami mającymi na celu poprawę wyników.

Badania opisane w tym artykule były wspierane przez nagrody z National Institutes of Health’s National Institute on Minority Health and Health Disparities (R01MD011501), National Cancer Institute (UM1CA186107; P01CA087969; U01CA176726; U01CA167552; i R00CA215314) oraz Mentored Research Scholar Grant in Applied and Clinical Research od American Cancer Society. Treść jest wyłącznie odpowiedzialnością autorów i nie musi reprezentować oficjalnych poglądów National Institutes of Health.

Źródło: Tufts University, Health Sciences Campus. Emily Wright Brognano