Czy zaburzenia osobowości to choroba? Jak sobie z nimi radzić?

Osobowość można w dużym uproszczeniu określić wszelkimi wzorcami myśli i zachowań, a także uczuć, które są niepowtarzalne dla każdej osoby. Gdy dochodzi do jej zaburzeń, mogą one natomiast doprowadzać do upośledzeń relacji z innymi, poczucia własnej wartości czy procesów myślowych. Wobec tego czy zaburzenia osobowości są chorobą psychiczną? Odpowiedź na to i wiele innych pytań związanych znajdziesz w naszym artykule.

Czym są zaburzenia osobowości?

Zaburzenia osobowości, określane także skrótem PD, definiowane są jako długotrwałe, negatywne wzorce zachowań oraz cechy charakteru, które zostały wykształtowane w okresie dojrzewania danej osoby. Ich charakterystyczną cechą jest to, że niekorzystnie wpływają na funkcjonowanie w społeczeństwie, a niekiedy nawet znacznie je ograniczają. Dlatego też odpowiedź na pytanie związane z tym, czy zaburzenia osobowości są chorobą psychiczną, jest negatywna. Wszystko za sprawą tego, że nie są one zjawiskiem epizodycznym, a stale towarzyszącym przez całe życie człowieka, który się z nimi zmaga. 

Zaburzenia osobowości – rodzaje i ich objawy

Zdiagnozowanie zaburzeń osobowości nie należy do prostych zadań. Każdy z nas jest przecież inny. Jednak ich charakterystycznym objawem jest brak elastyczności w zachowaniu osób, których dotykają. Nie są one w stanie dostosować swoich zachowań, odczuć czy reakcji do danej sytuacji czy środowiska, w jakim przebywają. Co więcej, jeśli chodzi o zaburzenia osobowości, objawy, które mogą na nie wskazywać, to również:

• przejawianie się określonych, niezmiennych cech w zachowaniu, postrzeganiu rzeczywistości oraz emocjach, 
• utrudnione kontakty społeczne – osoby z zaburzeniem osobowości bardzo często są skłócone nawet z najbliższym otoczeniem, 
• przerysowanie cech charakteru danej osoby względem cech występujących u innych, niezaburzonych osób.

Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 zaburzenia związane z osobowością dzielą się na 10 różnych rodzajów. Wyróżnia się wobec tego wśród nich zaburzenia osobowości:

• obsesyjno-kompulsywne, które wiąże się ze stałym odczuwaniem presji oraz stresu, a także wręcz chorobliwym perfekcjonizmem, 
• narcystyczne, objawiające się poczuciem przekonania o wysokiej własnej wyjątkowości, która jest jednak wyłącznie maskowaniem poczucia strachu, wstydu i osamotnienia, 
• histrioniczne, które cechuje się dużą zmiennością emocji w krótkim czasie, osoby cierpiące na nie są w stanie nad nimi zapanować, 
• zależne, w przypadku którego poczucie wartości uzależnione jest od innych osób, dodatkowo cechuje się także trudnościami w podejmowaniu samodzielnych decyzji oraz lękiem przed samotnością, 
• antyspołeczne, wyróżniające się impulsywnością, częstymi napadami gniewu i agresji, brakiem zorganizowania oraz poczucia odpowiedzialności za zobowiązania, 
• schizotypalne, objawiające się lękiem podczas kontaktów społecznych,
• schizoidalne, którego charakterystyczną cechą jest izolowanie się od społeczeństwa, wycofanie oraz chłód emocjonalny, 
• z pogranicza, określane także jako borderline, w przypadku którego osoby cierpiące na nie stanowią zagrożenie dla samych siebie ze względu na skłonności do ryzykownych i destrukcyjnych zachowań, a także dużą zmienność nastroju, 
• paranoidalne, które wyróżnia się brakiem zaufania do innych, nadmierną podejrzliwością.

Jak zdiagnozować zaburzenia osobowości?

Największym problemem w diagnozowaniu zaburzeń osobowości jest to, że osoby cierpiące na nie często nie widzą problemu w swoich zachowaniach. W związku z tym nie szukają specjalistycznej pomocy do momentu, aż wynikające z nich problemy w znaczący sposób utrudniają prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie. Sam proces diagnozy odbywa się z wykorzystaniem rozmowy, na podstawie której specjalista psycholog lub psychiatra określa, czy oraz jakie zaburzenie osobowości występuje u jego pacjenta. 

Czy zaburzenia osobowości są uleczalne?

Jeśli chodzi o zaburzenia osobowości, leczenie opiera się przede wszystkim na zastosowaniu odpowiednio dopasowanej do ich rodzaju terapii. Dlatego w tym przypadku pomóc może przede wszystkim dobry psychoterapeuta z Warszawy, który podczas sesji terapeutycznych w umiejętny sposób pozwoli wykształtować nowe wzorce zachowań i postrzegania świata, odmienne od tych zaburzonych. Niekiedy proces leczenia zaburzeń osobowości wspomagany jest także farmakoterapią. Ma ona jednak na celu wyłącznie łagodzenie objawów takich jak stres, ataki paniki czy bezsenność. 

Podsumowując, zaburzenia osobowości nie są chorobą psychiczną, ale odpowiednie ich zdiagnozowanie oraz właściwie dobrana terapia jest w stanie je uleczyć. Dlatego też w przypadku występowania charakterystycznych objawów zawsze warto skorzystać z pomocy specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego. 

W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze specjalistą. Wydawca nie odpowiada za treści nieredakcyjne. Treści zawarte na OFIO powinny być konsultowane z lekarzem, specjalistą lub fachowcem.